Tại Sapa có nhiều người Dao sinh sống, trong đó thì người Dao Đỏ ở Tả Phìn nổi bật nhất với tập quán đặc biệt cùng bài thuốc tắm nổi tiếng. Hãy cùng Lá tắm người Dao Đỏ tìm hiểu kỹ hơn về lối sống của người Dao Đỏ ở Tả Phìn cũng nhữ những bài thuốc quý được nhiều người ca tụng.
Đôi nét về cộng đồng người Dao đỏ ở Tả Phìn
Sapa là khu vực lưu trú của nhiều dân tộc thiểu số, trong đó phải kể đến người Dao đỏ. Khu vực tập trung nhiều người Dao đỏ nhất chính là bản Tả Phìn, cách thị trấn Sapa khoảng 12km. Cộng đồng Người Dao đỏ đã sinh sống ở đây qua nhiều thế hệ, lưu giữ những phong tục, tập lệ được truyền từ đời xưa.
Bản Tả Phìn có nhiều điểm du lịch hấp dẫn, chính vì vậy người dân nơi đây cũng dần làm quen với du khách trong và ngoài nước. Tuy người dân có lối sống mở cửa, hòa mình vào cuộc sống hiện đại, nhưng họ vẫn giữ gìn được những đặc trưng riêng.
Tập quán và cuộc sống của người Dao Đỏ ở Tả Phìn
Cách thị trấn Sapa 12km là bản Tả Phìn với những con đường làng quanh co với nhiều dốc cao uốn lượn. Không giống như con đường vào bản đầy gập ghềnh hiểm trở, người Dao đỏ ở nơi đây thân thiện và có lối sống vô cùng đơn sơ.
Văn hóa đa thế hệ trong một gia đình
Người Dao đỏ ở bản Tả Phìn không sống riêng lẻ khi lập gia đình, họ có truyền thống sống cùng ông bà, cha mẹ kể cả khi trưởng thành. Thông thường, mỗi gia đình sẽ gồm có 2 đến 3 thế hệ sinh sống.
Người Dao đỏ thường sống trong những căn nhà đất mát mẻ, hoặc nhà sàn với vật liệu gỗ tự nhiên. Mỗi căn nhà được xây dựng với 3 hoặc 5 gian cho nhiều người cùng sinh hoạt. Ghé thăm gia đình người Dao đỏ, bạn sẽ thấy họ thường sắp xếp 2 bếp mỗi nhà, bếp chính để nấu ăn với nhiều rau củ được dự trữ, bếp phụ nằm gần cửa dùng để sưởi ấm trong những ngày lạnh giá.
Người Dao đỏ ở Tả Phìn nổi tiếng với nghề thổ cẩm và khảm bạc
Trang phục của người Dao đỏ rất cầu kỳ và bắt mắt với nhiều họa tiết được sử dụng. Đó là bởi người dân nơi đây từ sớm đã quen với nghề thổ cẩm được truyền dạy từ bà, từ mẹ ngay khi còn nhỏ. Những sản phẩm thủ công như váy, áo, túi, khăn đều được tìm thấy dễ dàng ở chợ bản với họa tiết hoa cỏ, cây cối, chim muông. Nhìn trang phục của người dân, có thể thấy họ vô cùng yêu thiên nhiên – nơi nuôi sống bản thân và gia đình qua nhiều thế hệ.
Bên cạnh nghề thổ cẩm, người Dao đỏ ở bản Tả Phìn có có nghề khảm bạc nổi tiếng. Người dân thường trang sức bằng nhẫn bạc, vòng bạc được khảm họa tiết vô cùng độc đáo. Cũng giống như người Kinh thường sử dụng trang sức làm từ bạc, vàng, hay kim cương thì người Dao đỏ lại ưa chuộng trang sức bạc được làm thủ công bởi những người giàu kinh nghiệm.
Trang phục của người Dao đỏ
Nam giới thường mặc trang phục thoải mái màu đen hoặc màu chàm, họ để tóc dài và búi chỏm. Nữ giới sẽ mặc quần áo với màu đỏ là chủ đạo. Một bộ trang phục truyền thống của người Dao đỏ sẽ gồm quần áo, thắt lưng, khăn, mũ, xà cạp quấn chân và giày dép. Đặc biệt, tất cả y phục này đều được người Dao đỏ dệt bằng chính đôi bàn tay của mình.
Nếu đến thăm gia đình người Dao đỏ ở bản Tả Phìn, bạn có thể chọn trang phục truyền thống của họ để mặc, hoặc sử dụng quần áo giản dị với áo quần hiện đại nhưng kín đáo và không quá cầu kỳ. Người Dao đỏ không thích màu trắng (màu của đám tang) nên du khách cần tránh chọn màu trắng khi muốn ghé thăm Tả Phìn.
Những bài thuốc cổ truyền của người Dao Đỏ ở Tả Phìn
Từ xưa, Người Dao đỏ ở bản Tả Phìn đã được biết đến với những bài thuốc truyền thống vô cùng hiệu nghiệm. Các bài thuốc dân gian được truyền từ thế hệ trước, sử dụng nguyên liệu thiên nhiên để làm nên các bài thuốc quý, tốt cho sức khỏe. Những bài thuốc của người Dao đỏ ở Tả Phìn bao gồm thuốc tắm, thuốc ngâm, thuốc dùng để xoa bóp tay chân và cả những sản phẩm dùng làm dầu gội chữa bệnh.
Trong số những bài thuốc truyền thống, thuốc tắm của người Dao đỏ Tả Phìn là nổi tiếng nhất và được ứng dụng trong dịch vụ du lịch ở quê nhà. Thuốc tắm còn được đưa vào sản xuất và bán trên các trang thương mại điện tử và có nhiều người đặt mua. Vì có thể sử dụng cho cả trẻ em, người lớn, bà bầu nên thuốc tắm của người Dao đỏ Tả Phìn ngày càng trở nên nổi tiếng.
Được biết, thuốc tắm sẽ được làm từ 10 đến khoảng 120 loại lá khác nhau, bao gồm cây chùa dù, liên đằng hoa, màng tang, hoa ông lão, cây cơm cháy,…Những lá thuốc được hái về có thể dùng để đun nóng thành nước tắm hoặc được nghiền thành bột/ tinh dầu đóng chai đem bán online. Tác dụng của bài thuốc này là giúp giảm stress, trị mụn nhọt, giảm đau nhức xương khớp, ngăn ngừa bệnh hậu sản, dưỡng da, tăng khả năng lưu thông máu, giúp ăn ngon ngủ tốt.
Kết luận
Người Dao đỏ ở bản Tả Phìn đã sinh sống hàng trăm năm tại khu vực này, có tập tục riêng và có bài thuốc tắm vô cùng quý hiếm. Du khách đến thăm bản Tả Phìn nên trải nghiệm tắm lá thuốc, mua hàng thổ cẩm về làm quà cho người thân, bạn bè sau khi đi du lịch.